Verdacht of niet? Hoe beveiligers zorgvuldig omgaan met signaleren en inschatten

Elke beveiliger komt vroeg of laat in een situatie terecht waarin hij of zij zich moet afvragen: “Is deze persoon een verdachte?” Het lijkt een eenvoudige vraag, maar in de praktijk is dit vaak complex. Een verkeerde inschatting kan leiden tot onnodige escalatie of juridische problemen. Te lang wachten kan daarentegen risico’s opleveren voor de veiligheid van een pand, de mensen die in dat pand aanwezig zijn, en voor de eigendommen die wij beschermen.

Bij Centurion weten we dat kennis van de wet en zorgvuldigheid in de praktijk het verschil maken tussen een veilige en een juridisch correcte afhandeling. Onze beveiligers zijn getraind in profiling, zodat zij afwijkend en mogelijk gevaarlijk gedrag vroegtijdig kunnen herkennen en inschatten voordat ze handelen.

Wat zegt de wet over ‘verdachte’?

Artikel 27 van het Wetboek van Strafvordering (Sv) geeft de formele definitie: een verdachte is iemand tegen wie een redelijk vermoeden van schuld aan een strafbaar feit bestaat. Dit geldt zowel voordat vervolging begint als tijdens de vervolging. Daarnaast wordt iemand tegen wie de vervolging is gericht ook als verdachte aangemerkt.

In begrijpelijke taal: onze beveiliger kan iemand pas als verdachte aanmerken als er concrete feiten of omstandigheden zijn die wijzen op een strafbaar feit. Zolang dit ontbreekt, is er alleen sprake van verdacht gedrag of verdachte omstandigheden.

Een verdachte mag bij ontdekking op heterdaad door iedere burger worden aangehouden. Buiten heterdaad gebeurt een aanhouding alleen door politie omdat dit meer bevoegdheden en juridische zorgvuldigheid vraagt. Voor onze beveiligers betekent dit dat hun primaire taak ligt bij observeren, signaleren en zorgvuldig afwegen op welke wijze en wanneer te handelen.

De praktijk: signaleren, afwegen, handelen

Bijvoorbeeld: een beveiliger van Centurion is aan het werk in een winkelcentrum in hartje Amsterdam. Een man loopt herhaaldelijk door de gangen, bekijkt etalages niet, maar focust op bezoekers en tassen. Je ziet hem één keer een tas aanraken die niet van hem is, maar hij loopt door zodra hij merkt dat hij gezien wordt.

Op dat moment start het inschattingsproces. Zolang de beveiliger geen concreet bewijs heeft – zoals een daadwerkelijke diefstal – kan de persoon nog niet formeel als verdachte worden aangemerkt. Het is wel verdacht gedrag, en dit is precies het moment waarop onze beveiligers hun profilingtraining inzetten.

In de praktijk betekent dit: de persoon onopvallend volgen, camerabeelden raadplegen en alert zijn op verdere signalen. Vaak is zichtbare aanwezigheid of een kort gesprek al genoeg om een incident te voorkomen. De persoon merkt dat hij in de gaten wordt gehouden en ziet af van mogelijke plannen. Mocht hij tóch overgaan tot een strafbaar feit, dan kan de beveiliger direct handelen met zekerheid dat het gedrag is waargenomen en juridisch onderbouwd is.

Verdacht gedrag en onrechtmatige aanwezigheid

Verdacht gedrag kan samengaan met het feit dat iemand ergens niet mag zijn, bijvoorbeeld in een besloten kantoorruimte of een pand dat buiten openingstijden gesloten is. In zulke situaties kan sprake zijn van huis- of lokaalvredebreuk. Hierover hebben we eerder een uitgebreid artikel geschreven: Weet jij het verschil tussen huisvredebreuk en lokaalvredebreuk?.

Een mobiele surveillant die verdachte bewegingen rond een gesloten pand ziet, zal altijd eerst profileren: observeren, inschatten, eventueel aanspreken. Vaak is dat al voldoende om ongewenst gedrag te stoppen voordat er een incident ontstaat.

Aanhouding van de verdachte: het moment van handelen

Een daadwerkelijke aanhouding komt minder vaak voor dan veel mensen denken. Bij Centurion gebeurt dit gemiddeld ongeveer twee keer per maand. Dat komt doordat onze preventieve aanpak en profiling vaak voorkomen dat het tot een aanhouding komt.

Als er wél een heterdaad ontstaat – bijvoorbeeld bij diefstal of vernieling – mag onze beveiliger als burger de persoon aanhouden. Dit gebeurt altijd rustig en volgens protocol, waarna de verdachte aan de politie wordt overgedragen. Een gedetailleerde uitleg van deze procedure delen we binnenkort in een aparte blog, zodat duidelijk wordt hoe onze professionals dit veilig en juridisch correct uitvoeren.

Waarom dit de kern van ons vak is

Het werk van een beveiliger draait niet om snelle ingrepen, maar om voorkomen en zorgvuldig afwegen. Onze mensen kennen de wet en weten hoe die in praktijksituaties correct toe te passen. Ze combineren ervaring met kennis van profiling en handelen pas als dat echt nodig is.

Zo laten we zien dat beveiliging bij Centurion een professioneel vak is dat draait om zorgvuldige beslissingen, alertheid en kennis van de wet. Het is deze aanpak die onze opdrachtgevers zekerheid geeft en ons vakmanschap onderstreept.

Centurion. Uw zekerheid, met kennis van de wet.